Ze was de eerste Keniaanse die professioneel voetbal speelde. Maak kennis met Doreen Nabwire.
Doreen groeide op in Mathare Valley, een van de grootste sloppenwijken van Nairobi. Een wijk die jarenlang geassocieerd werd met criminaliteit, prostitutie en drugs. Maar ook een wijk waaruit de grootste jongerenorganisatie ter wereld is voortgekomen, namelijk de Mathare Youth Sports Association (MYSA) die net als Doreen in 1987 het licht zag.
Met MYSA, won ze als aanvoerder samen met haar team tweemaal de beker tijdens de Norway Cup U14, in 2000 en 2001. Ook werd ze beide keren bekroond met de prijs voor beste speelster van het toernooi. Op haar 14e debuteerde ze vervolgens ook in de nationale jeugdploeg van Kenia, en een jaar later zelfs al in het nationale vrouwenelftal.
Vooroordelen tegen meisjes
De enige thuis die eigenlijk tegenstribbelde was haar moeder. ‘Ik heb er echt voor moeten strijden voordat zij uiteindelijk accepteerde dat ik voetbalde’, vertelt Doreen. ‘Mijn moeder wilde dat ik thuis bleef en haar met het huishouden hielp. Ook zag ze me als ideale oppas voor mijn jongere broers en zussen. Dit gaf regelmatig spanningen omdat ik echt per se wilde voetballen.
Op een dag hadden we een hele cruciale wedstrijd en wilde mijn moeder me niet laten gaan. Toen heb ik het hele team uitgenodigd om bij ons langs te komen om mijn moeder te overtuigen. Als twaalf meiden met haar het gesprek aangaan zou ze wel overstag gaan, zo dacht ik. Maar nee, ze bleef onvermurwbaar. Mijn vader was in het weekend meestal weg vanwege zijn werk als manager bij General Motors FC.
Toevallig was hij die dag thuis en hoorde het kabaal. Hij vroeg wat er aan de hand was, waarna onze aanvoerster het vertelde. Toen heeft hij de beslissing van mijn moeder verworpen en haar duidelijk gemaakt dat ik altijd mocht voetballen. Mijn vader kwam vervolgens naar al mijn wedstrijden en werd mijn belangrijkste supporter.
Later trok mijn moeder wel bij, maar niet op de Europese manier van je dochter naar de training brengen en langs het veld staan. Het was meer een stilzwijgend goedkeuren, maar dat was voor mij voldoende.’
Voetballen in Europa
Doreen Nabwire werd in 2008 de eerste Keniaanse vrouw die als professionele voetballer de landsgrenzen overstak. En niet zomaar het buitenland: ze ging direct naar de prestigieuze Duitse Bundesliga om voor Werder Bremen te spelen. Bij Werder Bremen werd Doreen het eerste jaar meteen clubtopscorer met zeven doelpunten in achttien wedstrijden. Niet slecht voor een middenvelder.
Na Werder Bremen speelde ze nog bij FC Zwolle in Nederland en haalde tijdens deze periode in Nederland ook haar trainersdiploma. Haar professionele carrière eindigde in 2014 voortijdig na een hardnekkige achillespeesblessure. Ze speelde toen opnieuw in de Bundesliga, bij FC Köln.
Sport leerde me de juiste dingen te doen
Terugkijkend heeft Doreen ontzettend veel geleerd van het al op jonge leeftijd betrokken raken bij MYSA. ‘Ik heb geleerd hoe ik mezelf moest beschermen en wat er nodig is om een respectabel persoon te worden. Ik heb verder geleerd om assertief te zijn, om te leren communiceren, om mezelf uit de problemen te houden en altijd de juiste dingen op het juist moment te doen.
‘Ik heb mezelf ook vaak afgevraagd wat er van me geworden zou zijn als ik geen uitzonderlijk voetbaltalent was geweest’, vervolgt Doreen. ‘Zeker in een gemeenschap als Mathare Valley is het heel makkelijk om als jonge vrouw in de prostitutie terecht te komen om zo de armoede te ontvluchten en ook de frustratie die armoede met zich meebrengt. Net zoals het voor jongens makkelijk is om in de criminaliteit terecht te komen. Ik heb zoveel jongens gezien die dat deden en die uiteindelijk gestorven zijn in het criminele circuit’.
Omdat ik dat talent voor de bal had en dat me verder heeft gebracht in het leven, zie ik het als een blijvende verantwoordelijkheid om andere jonge mensen op het rechte pad te houden. Ik wil ze doen realiseren dat het feit dat je in een sloppenwijk wordt geboren, en in een situatie van bittere armoede opgroeit, niet betekent dat je voorbestemd bent om altijd zo te leven. Je kunt eruit komen. Het hangt alleen af van welke beslissingen je neemt in het leven. Het is aan mij en aan andere mensen die eruit hebben weten te komen de taak om hen ervan te overtuigen dat ze een keuze hebben en dat ze hun leven kunnen veranderen, ondanks de zware omstandigheden waarin ze geboren zijn.’
Sociale initiatieven
Terug in Kenia richtte Doreen Girls Unlimited op, een organisatie die sport gebruikt om de talenten van de jeugd te ontwikkelen. ‘Het ging ons vooral om het bijbrengen van levensvaardigheden zoals zelfvertrouwen, goede communicatie en het nemen van beslissingen.’
Inmiddels staat de organisatie op een laag pitje, omdat zich in 2016 een nieuwe uitdaging aandiende voor Doreen. Dat jaar vonden de verkiezingen voor de Keniaanse voetbalbond plaats. Doreen steunde een van de jonge kandidaten, Nick Mwendwa, omdat die verandering beloofde. Het team van Mwendwa won en zij kreeg een baan aangeboden in het management van de voetbalbond, als enige vrouw. ‘De komende jaren wil ik het gezicht van het vrouwenvoetbal in ons land veranderen.’
Meld je HIER aan voor het event #zijspeeltmee op 6 februari!
Het hele verhaal lezen? Je vindt het hier op de website van Vice Versa.